Stal żaroodporna i żarowytrzymała H20N12S2, X15CrNiSi20-12, 1.4828 przeznaczona na obciążone części pracujące do temperatur ok. 1000℃ wg EN 10095, SEW 470, PN-71/H-86022.
| Norma | Gatunek Stali | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Skład Chemiczny % | ||||||||||||
| C: | Mn: | Si: | P: | S: | Cr: | Ni: | Mo: | V: | W: | Cu: | N: | |
| PN | H20N12S2 | |||||||||||
| <0.2 | <1.5 | 1.8 - 2.5 | <0.045 | <0.030 | 19.0 - 22.0 | 11.0 - 13.0 | <0.5 | <0.2 | <0.5 | - | - | |
| EN / SEW | X15CrNiSi20-12 - 1.4828 - X 15 CrNiSi 20-12 | |||||||||||
| <0.2 | <2.0 | 1.5 - 2.0 | <0.045 | <0.015 | 19.0 - 21.0 | 11.0 - 13.0 | - | - | - | - | <0.11 | |
| PN | H18N9S | |||||||||||
| 0.1 - 0.2 | <2.0 | 0.8 - 2.0 | <0.045 | <0.030 | 17.0 - 20.0 | 8.0 - 11.0 | <0.5 | <0.2 | <0.5 | - | - | |
| AF | Z10CNS20-12 - Z 10 CNS 20-12 | |||||||||||
| <0.10 | - | 1.8 | - | - | 20.0 | 12.0 | - | - | - | - | - | |
| AF | Z17CNS20-12 - Z 17 CNS 20-12 | |||||||||||
| <0.17 | <2.0 | 1.5 - 2.5 | <0.040 | <0.015 | 19.0 - 21.5 | 11.0 - 13.0 | - | - | - | - | - | |
| STAS | 15SiNiCr200 - 15 SiNiCr 200 | |||||||||||
| <0.2 | <2.0 | 1.5 - 2.5 | <0.045 | <0.030 | 19.0 - 21.0 | 11.0 - 13.0 | <0.2 | - | - | <0.3 | - | |
| UNI | X16CrNi23-14 - X 16 CrNi 23-14 | |||||||||||
| <0.2 | <2.0 | <1.0 | <0.045 | <0.030 | 22.0 - 24.0 | 12.0 - 15.0 | - | - | - | - | - | |
| ASTM | AISI 309 - UNS S30900 - SAE 30309 | |||||||||||
| <0.2 | <2.0 | <1.0 | <0.045 | <0.030 | 22.0 - 24.0 | 12.0 - 15.0 | - | - | - | - | - | |
H20N12S2, 1.4828, AISI 309 - właściwości i zastosowanie
Stal żaroodporna H20N12S2 to chromowo-niklowo-krzemowy, austenityczny, wysokostopowy gatunek odporny na utlenianie w powietrzu do temperatury 950 - 1000℃. H20N12S2 jest pokrewną, zbliżoną kompozycją chemiczną stalą do H25N20S2, X15CrNiSi25-21, 1.4841.
Opisywane materiały wyróżnia proporcjonalnie mniejsza zawartość Chromu i Niklu w składzie chemicznym. Wspólną cechą jest jednakowa zawartość Krzemu i Węgla. Decyzja o doborze gatunku uwarunkowana jest ceną ze względu na zawartość dodatków stopowych oraz stopniem agresywności środowiska pracy końcowego elementu. Gatunek 1.4841 może pracować do maksymalnej temperatury 1100 - 1150℃.
Stal H20N12S2 jest odporna na działalnie atmosfer azotujących, węgloazotujących, nawęglających, na kruchość podczas pracy w wysokich temperaturach, oraz gazy zawierająće Azot i Tlen. Produkowana m.in. w postaci blach gorącowalcowanych w kręgach, prętów i rur, wykorzystywana jest do produkcji szczególnie obciążonych części i podzespołów narażonych na długo oddziałujące wysokie temperatury.
Należy również wspomnieć, że stal nie jest tak samo odporna na gazy zawierające związki siarki, gazy redukujące oraz środowiska wykazujące możliwość powstawania osadów. W styczności z środowiskiem zawierającym spaliny elementy i części mogą pracować do ok. 600℃.
Wyroby stosowane są do produkcji konstrukcji pieców specjalnych, obciążonych części przenośników pracujących w wysokich temperaturach np. haków, fajek do wydmuchiwania szkła, koszy do wypalania porcelany, wkładów kominów piecy pracujących w suchym środowisku, części kominów oraz specjalnych kotłów. H20N12S2 jest spawalna.
Własności mechaniczne i fizyczne stali 1.4828, X15CrNiSi20-12 +AT:
- Wytrzymałość na rozciąganie, Rm: 550 - 750 MPa
- Granica plastyczności, Re: > 230 MPa
- Wydłużenie, A: > 28%
- Twardość: < 223 HB
- Moduł sprężystości, E = 196 GPa
- Pojemność cieplna, cp20-100℃= 500 J * kg-1 * K-1
- Przewodność cieplna, λ = 15.0 W * m-1 * K-1
- Współczynnik rozszerzalności liniowej, αp20-100℃ = 16.5 - 19.5 * 10-6 K-1
Granica pełzania i wytrzymałośćna pełzanie stali 1.4828, X15CrNiSi20-12:
| Temperatury pracy | Wytrzymałość na pełzanie (MPa) | Granica pełzania (MPa) | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Rz/1000 | Rz/10000 | Rz/100000 | R1/1000 | R1/10000 | |
| 600℃ | 190 | 120 | 65 | 120 | 80 |
| 700℃ | 75 | 36 | 16 | 50 | 25 |
| 800℃ | 35 | 18 | 7,5 | 20 | 10 |
| 900℃ | 15 | 8,5 | 3.0 - 7.5 | 8 | 4 |
Procesy obróbki cieplnej i obróbki plastycznej na gorąco:
- Przesycanie w temperaturze 1050 - 1150℃ z chłodzeniem w wodzie lub powietrzu
- Kucie i walcowanie w przedziale temperatur 950 - 1150℃
W wyżej wymienionym gatunku firma zaopatruje przedsiębiorstwa produkcyjne w:
- Blachy żaroodporne H20N12S2, 1.4828, X15CrNiSi20-12, AISI 309
- Rury żaroodporne bez szwu i ze szwem H20N12S2, 1.4828, X15CrNiSi20-12, AISI 309
- Pręty żaroodporne H20N12S2, 1.4828, X15CrNiSi20-12, AISI 309
- Druty ciągnione X15CrNiSi20-12, 1.4828, AISI 309
- Odkuwki, pierścienie i pręty kute H20N12S2, X15CrNiSi20-12, 1.4828, AISI 309
- Elementy cięte wg rysunków z blach H20N12S2, X15CrNiSi20-12, 1.4828, AISI 309
Zamienniki, odpowiedniki i inne oznaczenia gatunku:
H20N12S2, H18N9S, X15CrNiSI20-12, X 15 CrNiSI 20-12, H8, 1Cr20Ni14Si2, AISI 309, SUH 309, 1.4828, 4828, Z10CNS20-12, Z 10 CNS 20-12, Z17CNS20-12, Z 17 CNS 20-12, 1.4303, thermax 4828, 305S19, 305 S 19, X16CrNi23-14, X 16 CrNi 23-14, SUS309TB, SUS309TF, 15SiNiCr200, 20-12Si, 22.12.HT, 9RS19 T, 9RS19 WT, UNS S30900, SAE 30309, Ch20N14S2, 16Cr20Ni14Si2, CSN 17251, 12Х20Н14С2, 12Ch20N14S2, 12Kh20N14S2, 20Х20Н14С2, 20Ch20N14S2, 20Kh20N14S2,