N9E, N9, U9A, C85W, 1.1830 - stal narzędziowa

N9E, U9A, C90U, C85W, 1.1830, 1.1535 - stal narzędziowa węglowa głęboko i płytko hartująca się.

Spis treści:

Skład chemiczny i normy
Opis
Zastosowanie
Właściwości fizyczne
Hartowność
Obróbka cieplna i plastyczna
Spawanie

Norma	Gatunek Stali
	Skład Chemiczny %
	C:	Si:	Mn:	P:	S:	Cr:	Ni:	Cu:
ISO	C90U - 1.1535
ISO	0.85-0.95	0.15-0.3	0.15-0.4	<0.030	<0.030	-	-	-
DIN	C85W - 1.1830
DIN	0.8-0.9	0.1-0.3	0.1-0.35	<0.030	<0.030	-	-	-
PN	N9
PN	0.85-0.94	0.15-0.35	0.15-0.35	<0.030	<0.030	<0.2	<0.25	<0.25
STAS	OSC 8M
STAS	0.8-0.9	0.15-0.35	0.35-0.80	<0.030	<0.025	<0.2	<0.25	<0.25
GOST	U9A - У9А
GOST	0.85-0.94	0.17-0.33	0.17-0.28	<0.025	<0.018	<0.2	<0.25	<0.25
BS	BW1
BS	0.85-0.95	<0.3	<0.35	<0.15	-	<0.15	<0.2	-
PN	N9E
PN	0.85-0.94	0.15-0.3	0.15-0.3	<0.025	<0.025	<0.15	<0.2	<0.2

Stal N9E oraz N9 – Opis

Stal o nieznacznie ponadeutektoidalnej zawartości węgla, wykazuje wprawdzie twardość podobną do stali z większą zawartością węgla, ale jednocześnie mniejszą odporność na ścieranie i gorszą skrawność. To najuboższy w dodatki stopowe gatunek stali narzędziowych węglowych używany do obróbki wiórowej.

N9E wykazuje większą odporność na uderzenia i wstrząsy od N9, więc przy większych wymaganiach jakościowych zaleca się stosować stal N9E.

Zastosowanie

Stale z tych gatunków są powszechnie wykorzystywane na:

Dłuta
Przebijaki
Przecinaki
Gwintowniki
Duże rozwiertaki
Matryce do pracy na zimno
Narzędzia do obróbki twardego drewna

Własności fizyczne i mechaniczne

Najważniejszą cechą tego rodzaju stali jest jej twardość.

Norma	Gatunek Stali	Twardość w stanie zmiękczonym max HB	Twardość w stanie hartowanym min. HRC
ISO	C90U	207	-
GOST	U9	192	62
GOST	U9A	192	62
PN	N9	197	62
PN	N9E	197	62
UNI	C90KU	207	60
BS	BW1	207	-

Pozostałe własności:

Gatunek:	N9	N9E	U9A
Oporność elektryczna właściwa	1.76 μΩ*m	1.76 μΩ*m	-
Gęstość:	7.851g/cm³	7.851g/cm³	7.81g/cm³
Ciepło właściwe:	498 J/kg*K	498 J/kg*K	-
Współczynnik rozszerzalności liniowej:	10.84 (10^6)/^OC	10.84 (10^6)/^OC	-

Hartowność i przegrzewność

Stal N9 różni się od stali N9E głębokością hartowania, podobnie jak U9 od U9A. U9 oraz N9 to stale głęboko hartujące się, natomiast U9A oraz N9E – płytko hartujące się.

W tym przypadku stal płytko hartująca się wykazuje lepszą odporność na uderzenia i wstrząsy niż jej głęboko hartujący się odpowiednik.

Największa dopuszczalna wielkość ziarna na przełomie / orientacyjna głębokość warstwy zahartowanej na przełomie pręta, mm	Temperatura [℃]
	Największa dopuszczalna wielkość ziarna na przełomie / orientacyjna głębokość warstwy zahartowanej na przełomie pręta, mm	760	800	840	880
Głęboko hartująca się N9		7 / 5	7 / 6	6 / 8	5 / 12*
Płytko hartująca się N9E	7 / 3	7 / 4	7 / 4	7 / 5

* UWAGA! Na przełomie mogą wystąpić pęknięcia hartownicze.

Obróbka cieplna i przeróbka plastyczna

Obróbka plastyczna i cieplna zalecana jest przy następujących parametrach:

Obróbka cieplna i przeróbka plastyczna N9E
Proces	Chłodzenie	Temperatura [℃]
Kucie	popiół lub piasek	1000–800℃
Zmiękczanie	dowolne	680–710℃
Odprężanie	powolne	600-700℃
Hartowanie	w wodzie	760-780℃
Odpuszczanie	w powietrzu	180-300℃

Spawanie

Stal N9E jest trudnospawalna. Jej łączenie z innymi rodzajami stali powinno zachodzić tylko podczas napraw.

Można stosować elektrody o następujących oznaczeniach: ENS 50 B, ENS 15CrB, ENS 18, EN 450 B, EN 600 B, WBEN 280 MoB, EN 350 B.

Dla wyżej wymienionych gatunków dostarczamy:

Zamienniki, odpowiedniki i inne oznaczenia gatunku:

T9A, U9A, C90E2U, 1.1535, C90U, 1.1625, BW1A, N9, OSC8M, TC90, 43962, 43961, SK5, 19192, W1-8½, C90KU