Stal kotłowa X10CrMoVNb9-1, 1.4903, X10CrWMoVNb9-2, 1.4901, P91, P92, H9AMFNb stosowana w przemyśle energetycznym w postaci rur, blach, odkuwek i prętów.
| Norma | Gatunek Stali | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Skład Chemiczny % | |||||||||||||||||
| C: | Mn: | Si: | P: | S: | Cr: | Ni: | Mo: | V: | Nb: | Ti: | Al: | N: | W: | Zr: | B: | Cu: | |
| EN | X10CrMoVNb9-1 - 1.4903 - LW 1.4904 - 10CrMoVNb | ||||||||||||||||
| 0.08 - 0.12 | 0.3 - 0.6 | 0.2 - 0.5 | <0.02 | <0.005 | 8:0 - 9.5 | <0.4 | 0.85 - 1.05 | 0.18 - 0.25 | 0.06 - 0.10 | <0.01 | <0.02 | 0.03 - 0.07 | - | <0.01 | - | <0.3 | |
| EN | X10CrWMoVNb9-2 - 1.4901 | ||||||||||||||||
| 0.07 - 0.13 | 0.3 - 0.6 | <0.5 | <0.02 | <0.001 | 8.5 - 9.5 | <0.4 | 0.3 - 0.6 | 0.15 - 0.25 | 0.04 - 0.09 | <0.01 | <0.02 | 0.03 - 0.07 | 1.5 - 2.0 | <0.01 | 0.001 - 0.006 | - | |
| ASTM ASME UNS | A 182 Grade F911 - A 213 Grade T911 - SA 335 Grade P911 - K91061 | ||||||||||||||||
| 0.09 - 0.13 | 0.3 - 0.6 | 0.1 - 0.5 | <0.02 | <0.01 | 8.5 - 9.5 | <0.4 | 0.9 - 1.1 | 0.18 - 0.25 | 0.06 - 0.10 | <0.01 | <0.02 | 0.04 - 0.09 | 0.9 - 1.1 | <0.01 | 0.0003 - 0.0060 | - | |
| ASTM ASME UNS | A 335 Grade P91 - SA 355 Grade P91 - K91560 | ||||||||||||||||
| 0.08 - 0.12 | 0.3 - 0.6 | 0.2 - 0.5 | <0.02 | <0.001 | 8:0 - 9.5 | <0.4 | 0.85 - 1.05 | 0.18 - 0.25 | 0.06 - 0.10 | <0.01 | <0.02 | 0.03 - 0.07 | - | <0.01 | - | - | |
| ASTM ASME | A 387 Grade 91 - SA 387 Grade 91 | ||||||||||||||||
| 0.06 - 0.15 | 0.25 - 0.66 | 0.18 - 0.56 | <0.025 | <0.012 | 7.9 - 9.6 | <0.43 | 0.8 - 1.1 | 0.16 - 0.27 | 0.05 - 0.11 | <0.01 | <0.02 | 0.025 - 0.080 | - | <0.01 | - | - | |
| ASTM ASME UNS | A 335 Grade P92 - SA 182 F92 - A 182 Grade F92 - K92460 - A213 T92 | ||||||||||||||||
| 0.07 - 0.13 | 0.3 - 0.6 | <0.5 | <0.020 | <0.010 | 8.5 - 9.5 | <0.4 | 0.3 - 0.6 | 0.15 - 0.25 | 0.04 - 0.09 | <0.01 | <0.02 | 0.03 - 0.07 | 1.5 - 2.0 | <0.01 | 0.001 - 0.006 | - | |
| ASTM ASME UNS | K90901 - 9Cr1Mo - A 182 F91 - SA 182 Grade F91 - A 213 T91 - SA 213 grade T91 | ||||||||||||||||
| 0.07 - 0.14 | 0.3 - 0.6 | 0.2 - 0.5 | <0.020 | <0.010 | 8.0 - 9.5 | <0.4 | 0.85 - 1.05 | 0.18 - 0.25 | 0.06 - 0.10 | <0.01 | <0.02 | 0.03 - 0.07 | - | <0.01 | - | - | |
X10CrMoVNb9-1, 1.4903 - Stal kotłowa
X10CrMoVNb9-1 oraz jej odpowiednik P91/T91, F91 to gatunki wysokostopowe przeznaczone do pracy w podwyższonych temperaturach o strukturze martenzytycznej. Najczęściej spotykane w postaci Rur bezszwowych, blach prętów czy elementów kutych, stosowane są przy produkcji instalacji, rurociągów, kotłów i innych podzespołów urządzeń energetycznych pracujących w temperaturach 540-580C
Stal X10CrMoVNb9-1 cieszy się coraz większą popularnością ze względu na dużo lepsze własności mechaniczne, odporność na pełzanie, korozję, udarność, i zmęczenie cieplne. W odróżnieniu od znanych od dawna, sprawdzonych gatunków kotłowych, 1.4903 należy klasyfikować już jako stal kotłową wysokostopową żarowytrzymałą ze względu na podwyższoną zawartość Chromu, Molibdenu, oraz niewielkie ilości Wanadu i Niobu.
Jej cena w stosunku do standardowych gatunków takich jak 13HMF, 14MoV6-3 z pewnością jest wyższa, jednak wraz z ceną wzrasta również długość czasu eksploatacji i wyższa wytrzymałość materiału.
1.4901 / X10CrWMoVNb9-2 / 92 to ulepszona wersja materiału P91/T91/F91 z 2% dodatkiem Wolframu, odrobinę podwyższoną zawartością Chromu, oraz obniżoną zawartością Molibdenu, którą charakteryzje wyższa o ok.1/3 odporność na pełzanie w temperaturach sięgających nawet 600C. Materiał wykazuje jeszcze wyższą odporność korozyjną i spawalność. Stosowana jest w najwyższych temperaturach pracy sięgających nawet 650C.
Gatunek 91/92 - Stal wykorzystywana do produkcji podzespołów kotłów o parametrach nadkrytycznych i ultrakrytycznych- płaszczy, złącz komór wylotowych przegrzewaczy pary, przegrzewacze wtórne pary, części wałów turbin, komory i rurociągi pary świeżej i przegrzanej, wężownic przegrzewaczy, kolektorów parowych, kolektorów wylotowych, armatury i tulei instalacji kotłów, złączy, rurociągów nowoczesnych bloków energetycznych pracujących w temperaturach ok. 550-640C i ciśnieniach pary ok. 18-30 MPa.
Ogólne własności X10CrMoVNb9-1, 1.4903:
- Wytrzymałość na rozciąganie, Rm: 620 - 850 MPa
- Granica plastyczności, Re: > 450 MPa
- Wydłużenie, A: > 20%
- Moduł sprężystości E = 218 GPa
- Przewodność cieplna, λ: 14 W * m-1 * K-1
- Współczynnik rozszerzalnosci liniowej, α: 10,9 * 10-6 K-1
X10CrMoVNb9-1, 1.4903 - własności mechaniczne dla rur w stanie +NT
- Wytrzymałość na rozciąganie, Rm: 630 - 830 MPa
- Granica plastyczności, Re: > 450 MPa
- Próbki wzdłużne
- Wydłużenie, A: > 19%
- Udarność, KV20℃: > 40J
- Próbki poprzeczne
- Wydłużenie, A: > 17%
- Udarność, KV20℃: > 27J
| Własności mechaniczne | Temperatury pracy | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 100℃ | 150℃ | 200℃ | 250 - 205℃ | 300℃ | 350℃ | 400℃ | 450℃ | 500℃ | 550℃ | 600℃ | |
| Granica plastyczności, Rp0,2 (MPa) | >410 | >395 | >380 | >370 | >360 | >350 | >340 | >320 | >300 | >270 | >215 |
Własności mechaniczne dla wyrobów płaskich X10CrMoVNb9-1, 1.4903
- W stanie dostawy +NT
- Wytrzymałość na rozciąganie, Rm: 550 - 760 MPa
- Granica plastyczności, Re: > 435 MPa
- Wydłużenie, A: > 18%
- Udarność, KV20℃: > 40J
- Udarność, KV0℃: > 34J
- Udarność, KV-20℃: > 27J
- W stanie dostawy +QT
- Wytrzymałość na rozciąganie, Rm: 520 - 700 MPa
- Granica plastyczności, Re: > 435 MPa
- Wydłużenie, A: > 18%
- Udarność, KV20℃: > 40J
- Udarność, KV0℃: > 34J
- Udarność, KV-20℃: > 27J
Własności mechaniczne dla odkuwek w gatunku X10CrMoVNb9-1, 1.4903
- Wytrzymałość na rozciąganie, Rm: 630 - 730 MPa
- Granica plastyczności, Rp0,2: > 450 MPa
- Udarność i wydłużenie - próbki wzdłużnie
- KV0℃: > 40J
- A: > 19%
- Udarność i wydłużenie - próbki poprzeczne
- KV0℃: > 27J
- A: > 17%
Obróbka cieplna - procesy, temperatury
- Normalizowanie w temperaturze 1040 - 1100℃ z chłodzeniem w powietrzu lub oleju
- Odpuszczanie w temperaturze 730 - 780℃ z chłodzeniem w powietrzu
W wyżej wymienionych gatunkach, firma dostarcza:
- Rury bez szwu i tuleje gorącowalcowane X10CrMoVNb9-1, 1.4903, gat. P91/T91, X10CrWMoVNb9-2, 1.4901, P92/T92
- Pręty gorącowalcowane X10CrMoVNb9-1, 1.4903, X10CrWMoVNb9-2, 1.4901
- Odkuwki i pierścienie kute X10CrMoVNb9-1, 1.4901, X10CrWMoVNb9-2, 1.4901
- Blachy i płaskowniki X10CrMoVNb9-1, 1.4903
Inne odpowiedniki i zamienniki gatunku X10CrMoVNb9-1:
1.4903, A 1017 Grade 911, SA 1017 Grade 911, A 234 Grade WP91, SA 234 Grade WP91, A 336 Grade F91, SA 336 Grade F91, A 336 Grade F911, SA 336 Grade F911, A 336 Grade FP91, SA 369 Grade FP91, A 387 Grade 91, SA 387 Grade 91, UNS K91560, 9Cr1Mo, UNS K90901, A1012 T91, A182 F91, A200 T91, A213 T91, A831 T91, SA199 T91, SA213 T91, A1012 T911, A182 F911, A213 T911, A335 Grade P911, SA182 F911, SA213 T911, SA335 Grade P911, UNS K91560, 9Cr-1Mo-V-Cb-N, A335 Grade P91, A691 Grade 91, SA335 Grade P91, SA691 Grade 91, 10CrMoVNb, 10Cr9Mo1VNbN, S31108, 10Ch9MFB, 10Kh9MFB, 10Х9МФБ, 1.4901, X10CrWMoVNb9-2, H9AMFNb, A1012 T92, A182 F92, K92460, SA182 F92, SA213 T92, SA335 Grade P92, Stal P91, Stal P92, Gatunek P91, Gatunek P92.